Ngày 14/7/2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau đã tiến hành mở thầu hai gói xây lắp trọng điểm trong lĩnh vực thủy lợi gồm: Gói thầu số 06 - Duy tu, sửa chữa bờ bao tuyến Kênh Trâu Trắng và Gói thầu số 06 - Duy tu, sửa chữa bờ bao tuyến Kênh Bào Tròn. Cả hai gói đều tổ chức theo hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng, một giai đoạn một túi hồ sơ.

Điểm đáng chú ý là Công ty TNHH MTV Xây dựng Dịch vụ Thương mại Thành Trung có mặt tại cả hai gói thầu. Trong đó, gói Kênh Trâu Trắng chỉ có duy nhất một nhà thầu nộp hồ sơ, trong khi gói còn lại ghi nhận sự cạnh tranh nhẹ.

Gói Kênh Trâu Trắng: Thành Trung “một mình một sân”

Theo Biên bản mở thầu, Gói thầu thi công duy tu, sửa chữa tuyến Kênh Trâu Trắng có giá dự toán 2,249 tỷ đồng, chỉ ghi nhận duy nhất Công ty Thành Trung nộp hồ sơ. Đơn vị này chào giá 2,238 tỷ đồng, thấp hơn khoảng 0,48% so với dự toán. Thời gian thực hiện gói thầu là 180 ngày.

Đây là một tình huống đáng lưu tâm, bởi hình thức đấu thầu rộng rãi lẽ ra phải thu hút sự cạnh tranh từ nhiều nhà thầu. Dù pháp luật cho phép tiếp tục xét thầu trong trường hợp chỉ có một hồ sơ hợp lệ (Điều 29, Luật Đấu thầu 2023), nhưng thực tiễn cho thấy việc "một mình một chợ" vẫn là dấu hiệu cần được giám sát để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả ngân sách.

Gói Kênh Bào Tròn: Cuộc cạnh tranh sát giá

Trái với gói Trâu Trắng, Gói thầu số 06 – Kênh Bào Tròn ghi nhận hai nhà thầu tham gia: Công ty Thành Trung và Công ty TNHH Xây dựng Công trình Nam Cà Mau.

Gói thầu có giá dự toán 1,795 tỷ đồng. Thành Trung chào giá 1,764 tỷ đồng, không giảm giá. Nam Cà Mau chào 1,794 tỷ đồng, sau giảm còn 1,780 tỷ đồng (giảm 0,8%). Như vậy, giá của Thành Trung thấp hơn giá dự toán 1,67%, và thấp hơn đối thủ khoảng 15 triệu đồng. Thời gian thực hiện gói thầu là 150 ngày.

Cả hai gói thầu đều do Phó Giám đốc Sở- ông Châu Công Bằng ký duyệt hồ sơ mời thầu và kế hoạch lựa chọn nhà thầu trong các quyết định ngày 27/6/2025. Tính đến thời điểm hiện tại, cả hai gói vẫn chưa có kết quả lựa chọn nhà thầu.

Hồ sơ Thành Trung: Trúng thầu cao, tiết kiệm thấp

Công ty TNHH Một thành viên Xây dựng Dịch vụ Thương mại Thành Trung là doanh nghiệp tư nhân có trụ sở tại Cà Mau, thành lập từ năm 2013. Theo dữ liệu từ Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, đến tháng 7/2025, doanh nghiệp đã tham gia 78 gói thầu, trúng 52 gói, với tổng giá trị trúng thầu khoảng 87 tỷ đồng (bao gồm cả độc lập và liên danh).

Trong đó, tỷ lệ trúng thầu khi tham gia độc lập là rất cao, lên tới 61,7 tỷ đồng trên tổng giá trị. Đáng chú ý, tỷ lệ giá trúng thầu so với giá dự toán trung bình của Thành Trung là 97,7%, tức mức tiết kiệm thường khá thấp. Có những gói thầu, tỷ lệ tiết kiệm chỉ ở mức 0,03 – 0,5%.

Một điểm đáng lưu tâm là Thành Trung có mối quan hệ đấu thầu mật thiết với Ban Quản lý các dự án xây dựng công trình huyện Thới Bình. Cụ thể, trong số 52 gói đã trúng, có đến 28 gói do đơn vị này mời thầu, với tổng giá trị hơn 42 tỷ đồng. Trong đó, 19 gói là chỉ định thầu – một tỷ lệ tương đối cao.

Một số ví dụ cụ thể:

• Dự án Kênh Kiểm (Biển Bạch Đông): Thành Trung là nhà thầu duy nhất, trúng với giá 5,520 tỷ đồng, tiết kiệm 0,034%.
• Đường Kênh Công Nghiệp: Trúng với giá 3,736 tỷ đồng, tiết kiệm 0,08%.
• Gói mới nhất ngày 26/5/2025 (kênh 2, ấp 7, xã Trí Lực): Thành Trung trúng với giá 4,708 tỷ đồng, tiết kiệm 0,31% so với dự toán.

Chuyên gia nói gì?

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP HCM) đánh giá: “Việc một doanh nghiệp tham dự và trúng nhiều gói thầu không sai, nhưng nếu thường xuyên xảy ra tình trạng ít cạnh tranh hoặc tiết kiệm thấp, nhất là trong đấu thầu rộng rãi, thì cơ quan chức năng cần có động thái kiểm tra.”

Luật sư cũng cho biết, Luật Đấu thầu 2023 và Nghị định 24/2024/NĐ-CP đã yêu cầu rất rõ ràng về tính công khai, minh bạch, cạnh tranh trong đấu thầu. Đặc biệt, tỷ lệ tiết kiệm là chỉ số quan trọng phản ánh hiệu quả sử dụng ngân sách, cần được theo dõi liên tục.

Việc Công ty Thành Trung liên tục xuất hiện tại các gói thầu do cùng một chủ đầu tư tổ chức – trong đó có gói không có đối thủ, gói còn lại cạnh tranh sát nút – khiến dư luận không khỏi đặt câu hỏi.

Đây có thể là kết quả của năng lực nhà thầu. Tuy nhiên, trong bối cảnh ngân sách đầu tư công cần được sử dụng hiệu quả, thì mọi dấu hiệu “thiếu cạnh tranh” hoặc “tiết kiệm thấp” đều cần được giám sát kỹ lưỡng.

Việc cơ quan chức năng theo dõi sát quá trình xét thầu hai gói Kênh Trâu Trắng và Bào Tròn là rất cần thiết – không chỉ để đảm bảo đúng quy trình, mà còn củng cố niềm tin của xã hội vào tính minh bạch, hiệu quả và công bằng trong hoạt động đấu thầu hiện nay.