Điện thoại và máy tính được miễn thuế tạm thời
Cuối ngày thứ Sáu (11/4), chính quyền Mỹ công bố danh sách miễn thuế tạm thời cho hàng loạt mặt hàng điện tử tiêu dùng như điện thoại di động, máy tính và các thiết bị phổ biến khác. Những sản phẩm này sẽ không phải chịu mức thuế cao đang được áp dụng – 125% với hàng hóa từ Trung Quốc và 10% với hầu hết các quốc gia khác.
Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc chúng được miễn hoàn toàn. Tổng thống Trump ngay sau đó khẳng định đây chỉ là một bước “chuyển nhóm thuế” – nghĩa là các sản phẩm này sẽ sớm phải chịu một mức thuế riêng biệt, cụ thể hơn, thay vì nằm trong nhóm thuế chung theo quốc gia.
Trump nhiều lần nhấn mạnh ý định áp thuế riêng cho ngành bán dẫn và toàn bộ chuỗi cung ứng thiết bị điện tử, dù vẫn chưa công bố chi tiết. Việc miễn thuế lần này, do đó, được xem là bước đệm kỹ thuật để chuẩn bị cho chính sách thuế mới.
Trong lúc chờ áp dụng mức thuế mới, doanh nghiệp và các nhóm vận động hành lang có thời gian để đề xuất điều chỉnh hoặc xin miễn trừ theo từng trường hợp cụ thể.
Các miễn trừ mới nhất của ông Trump bao gồm gần 390 tỷ đô la Mỹ hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ dựa trên số liệu thống kê thương mại chính thức của Hoa Kỳ năm 2024, bao gồm hơn 101 tỷ đô la Mỹ từ Trung Quốc.
Mức thuế mới với hàng điện tử sẽ cao đến đâu?
Tuy chưa công bố cụ thể, nhưng giới quan sát dự đoán mức thuế sắp tới cho ngành điện tử sẽ thấp hơn nhiều so với con số 125% đang áp cho hàng Trung Quốc. Điều này sẽ giúp hàng hóa điện tử phổ biến không bị đội giá quá cao trong ngắn hạn.
Tuy nhiên, bản thân việc áp thuế riêng cũng cho thấy ông Trump đang nhắm đến một chiến lược dài hơi: tái cơ cấu chuỗi cung ứng và tạo áp lực để sản xuất quay trở lại Mỹ, đặc biệt trong các ngành công nghệ then chốt như bán dẫn.
Trong phát biểu trên mạng xã hội ngay sau trận golf ngày Chủ nhật, ông Trump viết: “Không ai thoát được đâu. Chúng tôi đang xem xét ngành bán dẫn và toàn bộ chuỗi cung ứng điện tử.”
Việc chuyển đổi từ một mức thuế chung sang mức thuế riêng theo ngành cũng giúp chính quyền dễ kiểm soát và tạo điều kiện cho các chính sách linh hoạt hơn trong tương lai.
Tác động của động thái này đến doanh nghiệp và người tiêu dùng ra sao?
Với các doanh nghiệp công nghệ, đặc biệt là những hãng sản xuất và nhập khẩu thiết bị điện tử, động thái tạm miễn thuế này mang lại một khoảng “thở” quý giá trong vài tuần, thậm chí vài tháng. Họ có thêm thời gian để chuẩn bị cho các mức thuế mới và tìm kiếm giải pháp phù hợp.
Đồng thời, các nhóm vận động hành lang có cơ hội để đàm phán với chính phủ Mỹ về cách áp thuế, mức thuế hợp lý hơn hoặc xin miễn trừ đối với những sản phẩm quan trọng.
Với người tiêu dùng, việc chưa bị áp mức thuế cao giúp giá thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính không bị tăng mạnh ngay lập tức. Tuy nhiên, khi mức thuế mới chính thức được công bố và áp dụng, giá cả có thể sẽ bị ảnh hưởng.
Sự không chắc chắn về chính sách thuế vẫn khiến nhiều doanh nghiệp lo ngại và có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng nếu tình hình kéo dài.
Thông qua chính sách thuế quan, ông Trump tiếp tục theo đuổi mục tiêu đưa sản xuất công nghệ cao trở lại Mỹ. Ông xem đây là cách để bảo vệ an ninh kinh tế và tạo công ăn việc làm trong nước.
Bằng việc tách riêng các lĩnh vực công nghệ ra khỏi mức thuế áp theo quốc gia, ông có thể kiểm soát chặt chẽ hơn và dễ dàng điều chỉnh theo chiến lược riêng.
Ngoài ra, đây cũng là cách để gây áp lực với Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Ngành điện tử – đặc biệt là bán dẫn – là điểm yếu nhưng cũng là “lá bài chiến lược” của cả hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo rằng nếu không kiểm soát kỹ, việc đánh thuế cao có thể khiến giá cả tăng, ảnh hưởng đến người tiêu dùng và tạo thêm bất ổn cho thị trường tài chính.