Khi đến khám tại cơ sở y tế địa phương, anh được kê đơn thuốc ngoại trú, nhưng tình trạng không cải thiện, thậm chí còn nghiêm trọng hơn với sốt cao liên tục và khó thở. Ngày 3/11, anh H. được chuyển đến bệnh viện tuyến tỉnh và được chẩn đoán sốt nhiễm khuẩn. Tại đây, bệnh nhân được đặt nội khí quản, thở máy và lọc máu liên tục. Kết quả cấy máu xác định anh nhiễm vi khuẩn Burkholderia pseudomallei – tác nhân gây bệnh Whitmore.
Sau 6 ngày điều trị tại bệnh viện tuyến tỉnh nhưng không có cải thiện, anh H. được chuyển đến Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương với chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân.
Theo gia đình, anh H. làm nghề lái máy xúc, thường xuyên tiếp xúc với đất và nước ô nhiễm. Anh cũng có tiền sử đái tháo đường phát hiện 1 năm trước nhưng không theo dõi và điều trị thường xuyên.
Tại khoa Cấp cứu, bệnh nhân được điều trị bằng kháng sinh phối hợp, kháng nấm và lọc máu liên tục. Tuy nhiên, chỉ sau vài ngày, anh xuất hiện tình trạng tràn khí dưới da ở vùng cổ và ngực. Kết quả chụp X-quang và CT cho thấy khí tràn màng phổi và trung thất, gây chèn ép tim cấp. Bệnh nhân được phẫu thuật mở khoang trung thất để giải áp.
Mặc dù được đặt VV ECMO (oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể) để hỗ trợ, tình trạng sốc nhiễm trùng và suy đa tạng của bệnh nhân vẫn diễn tiến nghiêm trọng, bao gồm suy gan, suy thận và suy hô hấp. Nội soi phế quản phát hiện dịch mủ và giả mạc bám đầy niêm mạc phế quản – tổn thương nặng nề do vi khuẩn Whitmore.
ThS.BS Lê Thị Huyền, Khoa Hồi sức tích cực, cho biết hiện bệnh nhân vẫn phải sử dụng VV ECMO và lọc máu liên tục. Chức năng tuần hoàn đã cải thiện khi không cần đến vận mạch, nhưng chức năng phổi còn yếu và cần theo dõi tích cực. Tình trạng thận có dấu hiệu khả quan nhưng vẫn phải duy trì lọc máu.
Theo bác sĩ Huyền, môi trường làm việc tiếp xúc trực tiếp với đất và nước ô nhiễm, cùng nền bệnh lý đái tháo đường không kiểm soát, đã tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn gây bệnh. Whitmore là bệnh lý nguy hiểm với diễn tiến âm thầm, thường biểu hiện dưới dạng bán cấp với triệu chứng không điển hình như sốt kéo dài, khiến người bệnh khó nhận biết và tiếp cận điều trị sớm.
Khuyến cáo phòng bệnh
Hiện chưa có vắc-xin phòng ngừa bệnh Whitmore. Do đó, các biện pháp phòng ngừa bao gồm:
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với đất và nguồn nước ô nhiễm.
- Không tắm gội, bơi lội ở các ao, hồ, sông tại nơi bị ô nhiễm.
- Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng.
- Che chắn kỹ các vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng; nếu cần tiếp xúc với đất hoặc nước ô nhiễm, sử dụng băng chống thấm và rửa sạch sau đó.
Những người có bệnh nền, đặc biệt là đái tháo đường, cần hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất và nước ô nhiễm. Nếu làm việc trong môi trường nguy cơ cao, cần sử dụng đầy đủ trang bị bảo hộ lao động như găng tay, ủng và quần áo bảo hộ.
Khi có triệu chứng bất thường như sốt kéo dài, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh tự ý dùng thuốc tại nhà.