Các nghị sĩ Quốc hội đang ngày càng lo ngại những hệ lụy liên quan một loạt các đòn thuế mới của ông Trump. Ảnh: NBC News.
Sau khi Thượng viện do phe Cộng hòa kiểm soát có động thái hiếm hoi khi bỏ phiếu hủy bỏ thuế quan của ông Trump đối với Canada, các nhà lập pháp ở lưỡng viện đang cân nhắc thêm các biện pháp để kiềm chế mạnh hơn, theo tờ NBC News của Mỹ.
Ở Hạ viện, phe Dân chủ đang thúc đẩy bỏ phiếu về việc thu hồi thuế quan với Canada, đồng thời thăm dò sự ủng hộ từ các nghị sĩ Cộng hòa.
Những nỗ lực này sẽ gặp thách thức lớn vì bất kỳ nghị quyết nào nhằm hủy bỏ thuế quan hoặc giới hạn quyền áp đặt thuế quan của Tổng thống cần được sự ủng hộ đáng kể.
Quốc hội muốn lấy lại quyền kiểm soát
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Chuck Grassley cùng Thượng nghị sĩ Maria Cantwell của đảng Dân chủ, hôm 3/4 công bố dự luật nhằm tái khẳng định quyền hạn của Quốc hội và áp đặt các giới hạn lên quyền lực của tổng thống trong việc áp thuế quan.
Dự luật có tên là Đạo luật Rà soát Thương mại năm 2025, yêu cầu tổng thống phải thông báo cho Quốc hội về bất kỳ mức thuế mới nào trong vòng 48 giờ sau khi áp dụng, đồng thời cung cấp lý do và phân tích tác động đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ. Quốc hội sau đó sẽ có 60 ngày để thông qua mức thuế đó. Nếu không được phê chuẩn, các mức thuế sẽ tự động hết hiệu lực.
“Trong một thời gian dài, Quốc hội đã giao quyền điều tiết thương mại cho nhánh hành pháp”, ông Grassley nói. “Chúng tôi công bố dự luật Rà soát Thương mại năm 2025 để tái khẳng định vai trò của Quốc hội theo Hiến pháp và đảm bảo rằng Quốc hội có tiếng nói trong các chính sách thương mại của quốc gia”.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Thom Tillis hoan nghênh sáng kiến này, vì cho rằng "Quốc hội cũng có quyền lực ngang hàng với Nhà Trắng”. Ông Tillis cho biết sẽ ủng hộ dù chưa rõ khi nào dự luật được đưa ra bỏ phiếu ở Thượng viện.
Phe Cộng hòa chia rẽ
Dự luật được công bố chỉ một ngày sau khi Thượng viện bỏ phiếu với tỉ lệ 51-48 để hủy bỏ thuế quan của ông Trump đối với hàng hóa Canada. Tất cả các nghị sĩ Dân chủ đều ủng hộ, cùng với 4 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa.
Thượng nghị sĩ Tim Kaine, người trình dự luật để bỏ phiếu, khẳng định rằng có nhiều thượng nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ nghị quyết của ông hơn 4 người đã bỏ phiếu thuận, và ông tin rằng nhiều người nữa sẽ tham gia khi "tác động kinh tế trở nên rõ ràng hơn”. “Nếu Quốc hội không hủy bỏ thuế quan, nền kinh tế Mỹ sẽ chịu thiệt hại nặng nề”, ông Kaine cảnh báo.
Tuy nhiên, một số nghị sĩ Cộng hòa tỏ ra e ngại trong việc công khai phản đối ông Trump. “Chúng ta cần thảo luận một cách trung thực, chứ không phải ủng hộ dự luật chỉ vì muốn phản đối Tổng thống”, thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Mike Rounds nói.
Ông Rounds đã bỏ phiếu chống lại nghị quyết do ông Kaine đề xuất và nghi ngờ tính khả thi của dự luật do ông Grassley mới công bố.
Phe Dân chủ tìm cách phá vỡ bế tắc
Tại Hạ viện, các lãnh đạo đảng Dân chủ đang tìm cách thông qua một nghị quyết nhằm hủy bỏ thuế quan đối với Canada, tương tự như nghị quyết vừa được Thượng viện thông qua. Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson tỏ ý không đồng tình.
Hạ nghị sĩ Dân chủ Gregory Meeks nói: “Canada là một trong những đồng minh và đối tác thương mại thân cận nhất của chúng ta, vậy mà ông Trump lại đơn phương khơi mào một cuộc chiến thương mại gây tổn hại đến các gia đình Mỹ, nhà sản xuất, công nhân ô tô, nông dân và các doanh nghiệp nhỏ. Những mức thuế này đang gây ra đau khổ không cần thiết ở cả hai phía biên giới và phải bị loại bỏ”.
Một số nghị sĩ Cộng hòa có quan điểm trung lập hơn cũng đang cân nhắc việc ủng hộ đề xuất của phe Dân chủ. “Tôi có thể sẽ bỏ phiếu thuận”, hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Don Bacon nói.
“Tôi nghĩ Quốc hội nên lấy lại quyền kiểm soát thuế quan, và tôi cho rằng mức thuế đối với Canada là không phù hợp”, ông Bacon nêu quan điểm.