Cổ phiếu QCG của Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai (mã: QCG) sau thời gian dài đi ngang đã bất ngờ tăng mạnh từ vùng 9.300 đồng/cp lên 15.650 đồng/cp trong vòng 1 tháng qua, tức tăng 68%. Đặc biệt, ngay cả trong 2 phiên giao dịch gần đây thị trường chung lao dốc mạnh, VN-Index có thời điểm mất mốc 1.200 điểm, cổ phiếu QCG vẫn duy trì sắc xanh. Thanh khoản cổ phiếu cũng cải thiện, xuất hiện nhiều phiên giao dịch hàng triệu đơn vị.
Diễn biến tích cực của mã chứng khoán QCG diễn ra trong bối cảnh bản án của Tòa án Nhân dân TP.HCM về vụ việc bà Trương Mỹ Lan có liên đới đến công ty được công bố. Cụ thể, theo bản án ngày 11/4, Hội đồng xét xử đưa ra quyết định buộc Quốc Cường Gia Lai hoàn trả lại toàn bộ số tiền đã nhận từ bị cáo Trương Mỹ Lan là 2.882,8 tỷ đồng để đảm bảo thi hành án cho bị cáo trong toàn bộ vụ án.
Đồng thời, 16 bất động sản thuộc xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè, TP.HCM (diện tích khoảng 1 ha thuộc dự án khu dân cư Bắc Phước Kiển) tiếp tục kê biên và giao C03 điều tra làm rõ để giải quyết trong giai đoạn 2 của vụ án.
Báo cáo tài chính kiểm toán 2023 của Quốc Cường Gia Lai ghi nhận khoản phải trả Công ty cổ phần Đầu tư Sunny Island số tiền 2.882,8 tỷ đồng, phát sinh từ 2017. Đây là khoản tiền QCG nhận từ Sunny Island theo biên bản thỏa thuận ghi nhớ ngày 15/10/2016 cho giao dịch chuyển nhượng 100% quyền sở hữu trong 1 công ty sẽ được thành lập từ việc góp vốn bằng toàn bộ dự án khu dân cư Bắc Phước Kiển cho Sunny.
Đến 9/12/2020, QCG nộp đơn khởi kiện Sunny Island ra Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) liên quan đến phát sinh hợp đồng hứa mua, bán dự án khu dân cư Bắc Phước Kiển, huyện Nhà Bè, TP.HCM. Ngày 10/5/2023, VIAC đưa ra phán quyết rằng công ty đã chấm dứt hợp đồng hứa mua, hứa bán với Sunny Island đúng theo quy định và buộc Sunny Island phải hoàn trả lại toàn bộ hồ sơ đền bù đất, giải phóng mặt bằng.
Ngoài ra, việc Sunny Island giao hồ sơ đền bù đất, giải phóng mặt bằng khoảng 65 ha nhận từ công ty cho Ngân hàng SCB mà không có sự đồng ý vằng văn bản hoặc ủy quyền của QCG là vi phạm quy định pháp luật, buộc Sunny Island hoàn trả cho QCG 50% phí trọng tài là 3,39 triệu đồng.
Tuy nhiên, hợp đồng giữa Sunny Island và QCG có liên quan đến vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB,… mà Bộ Công an thụ lý điều tra, các giấy tờ liên quan việc bồi thường giải phóng mặt bằng dự án Bắc Phước Kiển là chứng cứ của vụ án hình sự. Do vậy, Tòa án Nhân dân TP.HCM đưa ra quyết định hủy phán quyết của VIAC.
Bà Nguyễn Thị Như Loan, Tổng Giám đốc Quốc Cường Gia Lai từng chia sẻ tại cuộc họp ĐHCĐ thường niên 2023 rằng đang chờ điều tra của C03 và quyết định tòa án công ty sẽ phải hoàn trả lại bao nhiêu tiền và lấy lại hồ sơ.
Tương lai dự án gần 100 ha còn mịt mờ
Dự án Bắc Phước Kiển là dự án trọng điểm của Quốc Cường Gia Lai, theo đuổi từ 2007 với quy mô 19 ha, sau đó nâng dần lên 93,3 ha. Đến cuối 2017, QCG đã rót 5.200 tỷ đồng vào dự án này, chiếm 46% tổng tài sản.
Lãnh đạo doanh nghiệp kỳ vọng dự án có thể mang lại nguồn thu từ 2011, song bị kéo dài nhiều năm vì vướng công tác đền bù. Trong khi đó, công ty vẫn phải gánh chi phí nợ vay hàng nghìn tỷ đồng từ BIDV tài trợ cho dự án. Cho đến năm 2023, theo thông tin từ QCG, dự án vẫn còn vài % diện tích đất chưa đền bù được. Theo luật định, công ty phải đền bù 100% mới được thực hiện dự án. Ngoài ra, công ty còn lo ngại việc vướng pháp lý về việc đất công xen cài. “Không thấy rủi ro dự án nhưng thành quả cũng chưa biết khi nào có”, bà Loan chia sẻ.
Có thể nói Bắc Phước Kiển như “khối u ác tính” kìm hãm sự phát triển của tập đoàn nhiều năm liền. Đến giai đoạn 2016 – 2017, QCG quyết định chuyển nhượng dự án cho Sunny Island, nhờ giao dịch này mà QCG giải quyết được nợ ngân hàng và có vốn đầu tư dự án khác. Đến ngày 31/12/2017, công ty của bà Nguyễn Thị Như Loan cho biết đã dùng số tiền trên để tất toán nợ vay với BIDV Quang Trung và phát triển dự án bất động sản.
Cũng trong năm 2017, công ty lãi đột biến 405 tỷ đồng, một phần đến từ việc được giảm lãi 237 tỷ đồng sau khi tất toán khoản vay tại BIDV. Đi kèm với chuyển biến này, cổ phiếu QCG có đà tăng nóng từ vùng 4.000 đồng/cp lên 27.000 đồng/cp trong nửa đầu năm 2017.
Hoạt động kinh doanh của QCG dần đi xuống trong các năm gần đây. Riêng 2023, trong bối cảnh khó khăn chung của toàn ngành bất động sản, QCG báo lãi vỏn vẹn 7,4 tỷ đồng, giảm 67% so với 2022.
Tại cuối năm 2023, Quốc Cường Gia Lai có tổng tài sản 9.567 tỷ đồng, tuy nhiên chỉ còn tiền và tương đương tiền 28,5 tỷ đồng. Gần 69% tài sản nằm ở bất động sản dở dang tại dự án Phước Kiển, Lavida, Central Premium, Marina Đà Nẵng và một số dự án khác.
Về mặt nguồn vốn, doanh nghiệp có khoản nợ vay chỉ khoảng 600 tỷ đồng nhưng phải trả ngắn hạn khác lên đến 4.275 tỷ đồng. Ngoài phải trả cho Sunny Island thì công ty còn nợ nhiều cá nhân và tổ chức khác như Công ty cổ phần Giải trí Đại dương Vũng Tàu, Công ty cổ phần bất động sản Hiệp Phúc, bà Nguyễn Thị Như Loan, bà Lại Thị Hoàng Yến và cả cổ tức của cổ đông.