Xây dựng trái phép ở phường Phước Tân (TP Biên Hòa): Chuyện muôn thuở

Theo lời ông Quốc Vũ người dân sống tại (khu phố Vườn Dừa, Phước Tân), vài năm trở lại đây, Phước Tân luôn gặp cảnh cứ mưa ngập úng, nắng bụi… Lý giải điều này ông Vũ cho rằng: nguyên nhân chính là bởi nạn phân lô bán nền. Người ta đua nhau lấp kênh lấn rạch, phân lô, sau đó lại “quên” làm hạ tầng thoát nước bởi vậy cứ mưa xuống dù to hay nhỏ nước lại ứ ngập. Kèm theo đó là ô nhiễm môi trường bởi ở Phước Tân không chỉ tập trung nhiều nhà máy sản xuất, lao động nhập cư đông đúc mà còn là nơi tập trung rất nhiều cơ sở xử lý, tái chế phế liệu, những bãi than, bãi tập kết vật liệu xây dựng như cát, sỏi, xi măng…

Ngoài nạn phân lô bán nền, hay bãi tập kết vật liệu xây dựng trái phép, tình trạng xây dựng những khu cụm công nghiệp như cụm công nghiệp rộng 7,2ha, trạm trộn bê trông trên đất nông nghiệp, nhà xưởng trên đất rừng sản xuất, đất lúa… cũng là những câu chuyện xảy ra hàng ngày ở Phước Tân.

Cùng bày tỏ bức xúc, ông Hoàng Giang ở khu phố Vườn Dừa cho hay: Chúng tôi chỉ cần vài viên gạch, bao cát là lực lượng chức năng đã có mặt, ấy vậy mà có những công trình xây dựng đồ sộ như vậy chính quyền lại không hay.

Mặc dù thời gian qua chính quyền P Phước Tân đã tiến hành cưỡng chế hàng chục công trình nhà ở xây dựng trái phép tập trung tại KP.Hương Phước, KP.Vườn Dừa và rải rác tại một số khu phố khác trên địa bàn. Tuy nhiên, đây chỉ là bề nổi của tảng băng chìm mà thôi, chưa thấm tháp gì so với những sai phạm đang diễn ra hàng ngày.

Mới đây, VP đại diện TPHCM báo Tri thức và Cuộc sống nhận được phản ánh của người dân về những công trình vi phạm như:

Tại tờ bản đồ 44, gồm các thửa 33 và 34 người sử dụng đất đang cho xây dựng các công trình như nhà tiền chế, lắp đặt các băng chuyền, máy trộn bê tông, dựng rào chắn, xây cổng ra vào (trạm trộn bê tông) trên đất trồng cây hàng năm khác.

Tại tờ bản đồ 43, các thửa 201, 206, 205, 89, 90, 209, 233, 232, 164, 131, 160, 235, 165 với tổng diện tích gần 5,1 héc-ta người sử dụng đất đã cho xây dựng các công trình như nhà mái ngói, đường bê tông làm lối đi nội bộ trên phần lớn đất trồng cây lâu năm và đất rừng sản xuất.

Tại tờ 43 có diện tích khoảng 13.801m2 gồm các thửa 179, 180, 181, 51, 215, 216, 239 và 147. Người sử dụng đất đã tiến hành xây dựng các đoạn đường nội bộ dẫn vào khu nhà xưởng, xây dựng một số nhà xưởng trên đất nông nghiệp. Cụ thể, có 02 công trình nhà xưởng nằm trên các thửa đất 179, 180, 181 tờ 43 và 01 nhà xưởng nằm trên thửa 51 tờ 43. Phần lớn diện tích khu đất có mục đích sử dụng đất là đất nông nghiệp (có 600m2 đất ở tại đô thị/toàn khu), đường vào bên trong khu đất được người sử dụng đất tự san ủi, đổ đá mi, có đoạn đã đổ bê tông để làm đường đi cho toàn khu với bề ngang mặt đường rộng khoảng 6 mét. Các công trình (nhà xưởng) đã được xây dựng hoàn thiện, nhìn từ bên ngoài thì nhà xưởng được xây dựng với kết cấu gồm khung sắt kết hợp với bê tông, vách và mái được che phủ bằng tôn.

Sau khi nhận được phản ánh của người dân, PV đã đi thực tế và thu thập tài liệu, hình ảnh, sau đó VP TPHCM- Báo Tri thức và Cuộc sống đã chuyển toàn bộ nội dung phản ánh và hình ảnh thực tế đến chính quyền địa phương là UBND phường Phước Tân và UBND TP Biên Hòa với mong muốn nhận được thông tin khách quan, đa chiều gửi tới bạn đọc, tuy nhiên đến nay đã hơn 2 tháng chính quyền địa phương vẫn chưa có phản hồi, công trình vi phạm vẫn hiện hữu.

Thời gian qua, tỉnh Đồng Nai đã ra quân cưỡng chế hàng trăm trường hợp xây dựng trái phép và không phép. Thế nhưng, hiện còn không ít những công trình xây dựng trái phép, xây dựng không phép, vẫn đang "tồn tại", khiến cho dư luận không khỏi đặt vấn đề về tính thống nhất thực thi các chỉ đạo của tỉnh này. Đồng thời, dư luận đặt câu hỏi: Có hay không có sự bao che, lợi ích nhóm trong xây dựng trái phép, không phép, bất chấp các quy định của pháp luật?

Theo luật sư Nguyễn Văn Lập – Đoàn Luật sư TPHCM, việc để xảy ra tình trạng xây dựng trái phép hàng loạt công trình trên đất nông nghiệp tại P Phước Tân, TP Biên Hòa trước hết trách nhiệm trực tiếp thuộc về chính quyền địa phương. Chính quyền địa phương cần nghiêm túc và triệt để trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý hành vi vi phạm trên địa bàn mình quản lý.

Căn cứ Điều 89 Luật Xây dựng 2014 được sửa đổi bổ sung năm 2020 :“ Công trình xây dựng phải có giấy phép xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư theo quy định của Luật này, trừ các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này”. Theo đó đối với các công trình xây dựng nhà ở, nhà xưởng, trạm trộn bê tông…tại P Phước Tân là khu vực đô thị thuộc đối tượng phải có giấy phép xây dựng trước khi khởi công.

Điều kiện cấp giấy phép xây dựng đối với công trình trong đô thị quy định tại Điều 91, Điều kiện cấp giấy phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ quy định tại Điều 93 Luật xây dựng. Trong đó, có điều kiện là các công trình này phải phù hợp với mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Do đó, trường hợp chủ đầu tư xây dựng công trình nhà ở, nhà xưởng, trạm trộn bê tông... mà không có giấy phép sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP ngày 28/01/2022 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực xây dựng. Theo quy định tại khoản 7 Điều 15 Nghị định này Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ; Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình xây dựng khác; Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng. Ngoài hình thức phạt tiền, chủ đầu tư công trình mà hành vi vi phạm đã kết thúc còn bị buộc khắc phục hậu quả là Buộc phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm…

Luật quy định là vậy, chính quyền tỉnh Đồng Nai cũng yêu cầu các địa phương siết chặt, xử lý nghiêm các trường hợp xây dựng không phép trái phép. Tuy nhiên, sai phạm vẫn diễn ra hàng ngày. Điều khiến dư luận băn khoăn hơn nữa là tại sao nhiều công trình trái phép tại Phước Tân lại được Điện lực Đồng Nai cung cấp điện. Trong khi người dân muốn được cung cấp điện sinh hoạt phải trải qua rất nhiều thủ tục pháp lý đi kèm. Liệu Điện lực đồng Nai có đang làm trái quy định?