Vì sao khu 'đất vàng' 152 Trần Phú ở TP HCM bị thu hồi?

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, trong đầu tư xây dựng, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đã có sai phạm việc thực hiện góp vốn dự án tại 152 Trần Phú, TP HCM.
Ngày 17/4, lãnh đạo UBND quận 5, TP HCM cho biết địa phương vừa được giao nhiệm vụ thực hiện thủ tục cưỡng chế đối với địa chỉ nhà đất 152 Trần Phú theo quyết định thu hồi của UBND TP HCM đã ban hành. Hiện cơ quan thẩm quyền quận 5 đang rà soát hồ sơ, quy trình thủ tục cưỡng chế theo quy định đối với khu đất trên.
Sẽ tiến hành các thủ tục cưỡng chế khu đất liên quan sai phạm
Theo lãnh đạo UBND quận 5 việc cưỡng chế sẽ tiến hành trong thời gian sớm nhất. Tuy vậy, trước khi tiến hành thủ tục cưỡng chế thì sẽ mời doanh nghiệp lên làm việc một lần nữa. Nếu doanh nghiệp hợp tác, bàn giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì không phải cưỡng chế.
Trước đó, ngày 25/10/2023, UBND TP HCM đã ban hành quyết định thu hồi đất tại số 152 Trần Phú.
Vi sao khu 'dat vang' 152 Tran Phu o TP HCM bi thu hoi?
Vinataba chuyển nhượng khu "đất vàng" hơn 30.927m2 tại 152 Trần Phú không xin phép Thủ tướng 
Ngày 10/1/2024, Văn phòng Đăng ký đất đai TP HCM có công văn gửi Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam và Công ty TNHH Vina Alliance về việc giao nộp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khu đất 152 Trần Phú.
Tuy nhiên, đến nay doanh nghiệp vẫn chưa thực hiện việc giao nộp giấy chứng nhận nên Sở Tài nguyên – Môi trường ra công văn thông báo việc thu hồi và hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên.
Sở Tài nguyên và Môi trường nêu rõ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã đăng ký biến động do nhận góp vốn của Công ty TNHH Vina Allinace đối với khu đất tại số 152 Trần Phú không còn giá trị pháp lý.
Tuy nhiên, gần 6 tháng, phía doanh nghiệp vẫn chưa hợp tác, bàn giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khu đất 152 Trần Phú.
Vừa qua, Sở Tài nguyên và Môi trường, cùng các đơn vị liên quan đã có cuộc họp với UBND quận 5. Quyết định đưa ra sau cuộc họp là UBND quận 5 thực hiện thủ tục cưỡng chế để thu hồi đất theo thẩm quyền.
Liên quan đến khu đất 152 Trần Phú, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng vốn và tài sản, thoái vốn và tái cơ cấu tại Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba).
Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của Tổng công ty liên quan đến việc góp vốn thực hiện dự án, việc nhập thuốc lá nguyên liệu, trồng, chế biến nguyên liệu thuốc lá…
Tổng công ty Thuốc lá chuyển nhượng khu "đất vàng" không xin phép Thủ tướng
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, trong đầu tư xây dựng, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đã có sai phạm việc thực hiện góp vốn dự án tại 152 Trần Phú, TP HCM.
Cụ thể, Tổng Công ty Vinataba đã không thực hiện đánh giá lại tài sản là không đúng quy định về quản lý tài sản doanh nghiệp Nhà nước; làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vi phạm pháp luật về chuyển nhượng tài sản doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ khi chuyển nhượng hơn 30.927m2 tại 152 Trần Phú không xin phép Thủ tướng Chính phủ; không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, có nguy cơ thất thoát tiền của Nhà nước, của doanh nghiệp.
Kết luận thanh tra chỉ rõ: Kể từ khi thủ tướng cho phép thực hiện dự án đến nay đã hơn 10 năm, nhiều cơ chế chính sách, pháp luật về đất đai, đầu tư, quản lý tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp đã có sự thay đổi mà thực tế dự án chưa được triển khai, cần phải báo cáo Thủ tướng trước khi tiếp tục thực hiện.
Ngoài ra còn có một số dự án đầu tư chậm tiến độ, thủ tục phải phê duyệt điều chỉnh nhiều lần ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn và hiệu quả sản xuất kinh doanh…
Nguồn gốc nguyên liệu của Doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung có dấu hiệu không hợp pháp
Hoạt động mua nguyên liệu thuốc lá của Tổng công ty còn một số tồn tại cần khắc phục như mua nguyên liệu thuốc lá của người trồng theo hình thức mua xô; bán lại nguyên liệu thuốc lá khi không có giấy phép mua bán nguyên liệu; không tổ chức chào hàng cạnh tranh để quyết định giá mua nguyên liệu… 
Nguồn gốc một số nguyên liệu thuốc lá của Doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung bán cho một số công ty thành viên (Công ty cổ phần Hòa Việt, Công ty Thuốc lá Bến Tre, Công ty Thuốc lá An Giang, Công ty Thuốc lá Đồng Tháp, Công ty Thuốc lá Cửu Long) có dấu hiệu hợp thức hóa nguyên liệu thuốc lá không hợp pháp.
Chịu trách nhiệm đối với những vi phạm, khuyết điểm trên thuộc về Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, tổng giám đốc, ban lãnh đạo Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam; Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc, ban lãnh đạo Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Hải Phòng, Công ty TNHH MTV Viện thuốc lá…
Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu hồi "đất vàng", điều tra dấu hiệu trốn thuế
Tổng Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công Thương rà soát hoạt động mua, bán nguyên liệu thuốc lá của Công ty Cổ phần Hòa Việt, Công ty TNHH Thuốc lá Sài Gòn, Công ty TNHH MTV Viện thuốc lá; xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm trong hoạt động kinh doanh nguyên liệu thuốc lá.
Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì cùng các bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất 30.927m2 tại 152 Trần Phú, TP HCM và xử lý các phát sinh trong quá trình thu hồi cơ sở nhà đất này. Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc đến ngày 31/12/2023 chưa thực hiện được việc thu hồi thì chuyển cơ quan điều tra, Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Vi sao khu 'dat vang' 152 Tran Phu o TP HCM bi thu hoi?-Hinh-2
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đã có sai phạm việc thực hiện góp vốn dự án tại 152 Trần Phú, TP HCM. 
Riêng tại Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam, Thanh tra Chính phủ còn kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo doanh nghiệp này rà soát toàn bộ vốn điều lệ đã điều chỉnh cho Công ty Thuốc lá Thăng Long, trong đó, có khoản tiền hơn 73 tỷ đồng; chấn chỉnh lại hoạt động mua bán nguyên liệu thuốc…
Về xử lý kinh tế, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam phải chỉ đạo các đơn vị thành viên thực hiện nộp thuế TNDN tính thiếu do một số khoản chi không được giảm trừ, với số tiền hơn 38,5 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ yêu cầu xem xét trách nhiệm và có hình thức kỷ luật theo quy định pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân để xảy ra những thiếu sót, vi phạm thuộc thẩm quyền quản lý.
Tổng Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính giao Tổng cục Thuế kiểm tra lại việc kê khai và nộp thuế đối với các trường hợp thu mua nguyên liệu thuốc lá của các hộ nông dân được thực hiện bằng hình thức bảng kê để xác định giá tính thuế thu nhập doanh nghiệp phù hợp; xác định lại thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung do bảng kê mua nguyên liệu thuốc lá không phù hợp.
Đồng thời kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an điều tra, xác minh, làm rõ những vụ việc mua bán nguyên liệu của doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung có dấu hiệu của tội trốn thuế.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo xử lý dứt điểm các sai phạm tại Vinataba
Văn phòng Chính phủ có văn bản truyền đạt chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái về việc báo cáo kết quả thực hiện Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ tại Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba).
Sau khi xét báo cáo của Thanh tra Chính phủ (TTCP) tại Văn bản số 219/TTCP-C.V ngày 19/2/2024 về kết quả thực hiện KLTT số 966/KL-TTCP ngày 20/9/2022 về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, sử dụng vốn và tài sản, thoái vốn và tái cơ cấu tại Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Bộ Công an, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, UBND TP HCM, UBND TP Hà Nội, Vinataba và các bộ, ngành, địa phương liên quan theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền khẩn trương thực hiện đầy đủ, dứt điểm các nội dung kết luận, kiến nghị tại KLTT số 966/KL-TTCP ngày 20/9/2022 của TTCP.
Bên cạnh đó, khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng tại Văn bản số 7832/VPCP-V.I ngày 10/10/2023 của Văn phòng Chính phủ và kiến nghị của TTCP nêu tại mục 2 Phần III văn bản số 219/TTCP-C.V ngày 19/2/2024 bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu báo cáo kết quả thực hiện gửi về Thanh tra Chính phủ trước ngày 15/5, Thanh tra Chính phủ kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện và tổng hợp kết quả, báo cáo Thủ tướng trước ngày 10/6/2024.
Liên quan đến sai phạm trong việc chuyển nhượng khu “đất vàng” 152 Trần Phú, Quận 5, kết luận của Thanh tra Chính phủ chỉ rõ trách nhiệm đối với những vi phạm, khuyết điểm trên thuộc về: Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc, Ban lãnh đạo Vinataba, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn. Tuy nhiên đến nay, Vinataba vẫn chưa thông báo và công khai kết quả kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân, tổ chức có liên quan đến loạt vi phạm pháp luật tại khu đất 152 Trần Phú, quận 5. Trong đó có cá nhân liên quan lại tiếp tục được bổ nhiệm lên vị trí chủ chốt.
Theo một lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, sau khi có văn bản của Thanh tra Chính phủ, Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước đã có văn bản báo cáo là cơ quan này đang xem xử lý trách nhiệm cá nhân, tập thể liên quan.

Nguyễn Đức - Hoài Linh

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN