Đặt câu hỏi tới Chính phủ, đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc cho biết, cử tri tại nhiều địa phương (Quảng Ninh, Đà Nẵng, Nha Trang, Tây Nguyên, TPHCM…) có hiện tượng người nước ngoài thuê người Việt Nam mua đất đai hay bất động sản mà quy định luật pháp Việt Nam không cho phép.
“Đây thường là những không gian đắc địa về kinh tế và an ninh. Tôi cũng tin rằng đó là sự thật đang diễn ra tiềm tàng những nguy cơ hậu hoạ”, ông bày tỏ và đặt câu hỏi về việc Chính phủ có biết hiện tượng đó không, quy mô đến mức nào, giải pháp để chấn chỉnh hiện tượng này ra sao?
Trong văn bản trả lời chất vấn đại biểu Dương Trung Quốc, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh thừa nhận, thời gian qua các cơ quan chức năng phát hiện người nước ngoài thuê người Việt Nam đầu tư dự án bất động sản dưới nhiều hình thức “núp bóng” đầu tư.
Cụ thể, thông qua một số cá nhân người Việt để lập doanh nghiệp đầu tư kinh doanh bất động sản dưới hình thức bên nước ngoài góp 49% vốn điều lệ trở xuống, bên Việt Nam góp 51% vốn điều lệ trở lên.
Hoặc thông qua cá nhân, tổ chức Việt Nam hoặc dùng các pháp nhân nước khác để đầu tư tại các lô đất, vị trí liên quan tới quốc phòng, an ninh có thời hạn sử dụng đất lâu dài để lách Luật Đầu tư và Luật Đất đai, sau đó mua lại phần góp vốn của phía Việt Nam.
Bên cạnh đó, còn có hiện tượng thông qua việc cho cá nhân người Việt Nam vay tiền để thành lập doanh nghiệp, mọi quyết định đều phải thông qua bên cho vay.
Hoặc đầu tư “núp bóng” thông qua việc kết hôn với người Việt Nam, lập doanh nghiệp do vợ hoặc chồng là người Việt Nam đứng tên nhưng thực tế mọi hoạt động điều hành đều do người nước ngoài đảm nhiệm.
Ngoài ra, cũng có trường hợp người nước ngoài đến Việt Nam với mục đích du lịch, học tập đứng sau người Việt Nam thuê mặt bằng, nhà xưởng.
“Thời gian qua, đã phát hiện hàng trăm doanh nghiệp do người Việt đứng tên hộ người nước ngoài đầu tư, kinh doanh các lĩnh vực bất động sản, du lịch… tại những vị trí có nguy cơ ảnh hưởng quốc phòng, an ninh ở Đà Nẵng, Hải Phòng, Bình Dương, Lâm Đồng, Trà Vinh…”, Phó Thủ tướng cho biết.
Phó Thủ tướng khẳng định, đối với các dự án vi phạm pháp luật, các cơ quan chức năng sẽ xem xét thu hồi giấy phép, tạm dừng hoặc điều chỉnh một số dự án trên cơ sở mức độ vi phạm.
Theo lãnh đạo Chính phủ, các quy định về người nước ngoài sở hữu đất đai, nhà ở đã được nêu rõ trong Luật Đất đai, Luật Nhà ở. Tuy nhiên, trước hiện tượng này, các cơ quan chức năng sẽ xem xét thu hồi, hoặc dừng các dự án có dấu hiệu vi phạm. Để ngăn chặn, Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương đưa ra cơ chế cấm người Việt đứng tên mua nhà, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thuê đất cho người nước ngoài.
Các địa phương cũng được yêu cầu chấn chỉnh ngay từ khâu thẩm định, cấp phép kiểm tra, giám sát các dự án. Chính phủ cũng sẽ rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến năng lực, điều kiện hoạt động của nhà đầu tư nước ngoài, khắc phục tình trạng dự án "treo", nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm, chuyển nhượng trái phép.