Tại quận Thủ Đức, Thanh tra TP HCM chỉ ra hàng loạt thiếu sót của UBND quận Thủ Đức như: Lập và trình kế hoạch sử dụng đất hàng năm chậm tiến độ; xây dựng kế hoạch sử dụng đất hàng năm với chỉ tiêu đất ở không phù hợp và tăng cao so với quy hoạch;
Không đảm bảo tiến độ thống kê, kiểm kê đất đai hàng năm; thực hiện chưa đầy đủ chế độ báo cáo công tác bồi thường…
Theo đó, năm 2016, 2017 còn trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp (đất ở) nhưng không đăng ký nhu cầu xin chuyển mục đích sử dụng đất là không đúng quy định.
Về tách thửa đất, quận Thủ Đức chưa đảm bảo pháp lý hình thành đường giao thông. Vẫn còn trường hợp không có quyết định thu hồi đất để làm đường giao thông; thu hồi đất để làm đường có diện tích ít hơn so với giấy cam kết hiến đất của người dân.
Việc giải quyết hồ sơ tách thửa còn trường hợp không phù hợp quy hoạch đô thị (25 trường hợp); không thực hiện việc xin ý kiến thỏa thuận về quy hoạch kiến trúc đô thị của Sở Quy hoạch Kiến trúc trước khi cho phép tách thửa.
Về công tác quy hoạch xây dựng, UBND quận Thủ Đức chưa chủ động phân loại 20/32 đồ án quy hoạch phân khu cần tiếp tục điều chỉnh theo hướng dẫn của Sở Quy hoạch Kiến trúc tại công văn 5692 ngày 26/11/2018;
Chưa chủ động xây dựng quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị riêng hoặc quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 để làm cơ sở cấp phép xây dựng trên địa bàn dẫn đến việc các cơ quan có thẩm quyền kết luận có thiếu sót.
Về công tác cấp giấy phép xây dựng, UBND quận chưa thực hiện xong các kiến nghị tại kết luận thanh tra 170 ngày 24/4/2019 của thanh tra Bộ Xây dựng về những thiếu sót trong trình tự, thủ tục cấp phép xây dựng.
 |
| Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân kiểm tra công trình vi phạm ở quận Thủ Đức. |
Về quản lý sau cấp phép, còn một số trường hợp chưa tháo dỡ công trình vi phạm xây dựng; không lập biên bản vi phạm hành chính, không đảm bảo thời gian và trình tự, thủ tục theo quy định.
Từ năm 2016 – 2017, số vụ xây dựng không phép tại quận Thủ Đức có giảm. Tuy nhiên, số vụ xây dựng không phép năm 2018 bắt đầu tăng, đến năm 2019 lại tăng cao (chiếm hơn 50% tổng số vụ việc của 3 năm).
Còn huyện Củ Chi, kết luận Thanh tra TP HCM xác định UBND huyện Củ Chi có hành vi vi phạm quy định về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất hàng loạt công trình.
Trong đó, có 151 trường hợp chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất ở nông thôn không phù hợp quy hoạch; 70 trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất trong Khu đô thị Tây Bắc Củ Chi không phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Đối với việc tách thửa đất ở có hình thành đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật, tách thửa đất ở không phù hợp quy hoạch, không đúng quy chuẩn, tự điều chỉnh phân bổ chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở từ xã này sang xã khác nhưng chưa thông qua HĐND huyện.
Về xử lý vi phạm về đất đai, UBND huyện vẫn đang thực hiện 8/22 trường hợp không xử phạt hành chính do hết thời hiệu, chỉ áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả. UBND xã vẫn còn thực hiện 15/213 trường hợp.
Trong giai đoạn 2016 - 2019, huyện Củ Chi có 643 trường hợp xây dựng không phép và 46 trường hợp xây dựng sai phép cần phải xử lý nhưng đến thời điểm thanh tra vẫn còn 21 trường hợp không phép và 7 trường hợp sai phép chưa được xử lý dứt điểm.
Vẫn còn trường hợp công trình vi phạm trật tự xây dựng, công trình xây dựng không phép trên đất nông nghiệp không được phát hiện, ngăn chặn kịp thời, không ban hành quyết định xử phạt hành chính và tiến hành cưỡng chế kịp thời, dẫn đến công trình vi phạm hoàn thành và đưa vào sử dụng, gây khó khăn cho công tác xử lý về sau.
Nhiều trường hợp sau khi hoàn thành thì chuyển mục đích sử dụng, thay đổi công năng thành nhà xưởng, kho hàng hoặc nhà trọ cho thuê. Việc tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trái phép chưa được chính quyền địa phương ngăn chặn kịp thời, để người dân tự ý phân lô bán nền trên đất nông nghiệp.
Trước những vi phạm, thiếu sót nêu trên, Thanh tra TP HCM kiến nghị UBND TP HCM giao UBND quận Thủ Đức và huyện Củ Chi tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân vi phạm và khẩn trương chấn chỉnh, khắc phục. Các đơn vị liên quan như Sở Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường và Quy hoạch-Kiến trúc hướng dẫn, giải quyết các kiến nghị của địa phương.