Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2020 của Kiểm toán Nhà nước vừa ban hành cho thấy, chương trình phát triển nhà ở xã hội tại TP HCM chưa đạt mục tiêu đề ra, chỉ hoàn thành được 13.874 căn hộ, đạt 69% so với kế hoạch.
TP HCM lựa chọn chủ đầu tư, phê duyệt chủ trương đầu tư một số dự án nhà ở xã hội khi chưa có trong kế hoạch. Cụ thể, kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2016-2020 đã gồm 9 dự án được chấp thuận đầu tư từ năm 2014 trở về trước và xây dựng hoàn xong năm 2017. Chưa kể, 22 dự án đã được chấp thuận đầu tư trước khi có Chương trình phát triển nhà ở TP HCM giai đoạn 2016-2025.
Ngoài ra, các đồ án quy hoạch phân khu xây dựng đô thị, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 trên địa bàn quận 9, 12 và Bình Tân của TP HCM không xác định cụ thể vị trí khu vực để phát triển nhà ở xã hội.
Một số dự án được hoán đổi 20% diện tích đất để phát triển nhà ở xã hội bằng một khu đất khác không có trong quy định, chưa được tiếp cận đầy đủ chính sách ưu đãi, lập, thẩm tra phê duyệt dự toán chưa chính xác về khối lượng đơn giá…
 |
| Một dự án nhà ở xã hội. Ảnh: Nhà đầu tư. |
Đáng chú ý, một số dự án có quy mô từ 10 ha trở lên có tỷ lệ bố trí đất ở nhà ở xã hội chưa đạt nguyên tắc dành bình quân 25% diện tích đất ở theo Nghị quyết của HĐND TP như: Dự án Khu dân cư và Công viên Phước Thiện; Dự án Khu dân cư Hoàng Nam, phường An Lạc, quận Bình Tân.
Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước kiểm toán đã chỉ ra 5 dự án nhà ở xã hội tại TP HCM phát hiện 85 trường hợp người được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội có dấu hiệu đã có nhà ở tại thời điểm được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội; 64 trường hợp người được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội có giao dịch ủy quyền về nhà ở xã hội, bên cạnh đó còn nhiều trường hợp sở hữu đất đai nhưng chưa có hồ sơ chứng minh có nhà trên đất nên đoàn chưa đánh giá.
Kết quả kiểm toán còn cho thấy, có hiện tượng cho phép nộp bằng tiền thay cho việc bắt buộc dành 20% diện tích đất để phát triển nhà ở xã hội đối với các dự án có quy mô sử dụng đất dưới 10ha.
Tuy nhiên, việc cho phép nộp bằng tiền thay này không phù hợp với quy định của khoản 2 Điều 16 Luật Nhà ở năm 2014 và khoản 1 Điều 118 Luật Đất đai năm 2013. Đồng thời, chưa có hướng dẫn, quản lý, đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ nộp số tiền tương đương với giá trị quỹ đất 20% vào ngân sách địa phương để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.