Dự án khu sinh thái văn hóa hồ Vĩnh Lộc: Sagri sai phạm gì trong thương vụ lớn?

Thanh tra TP HCM đã công khai kết luận thanh tra dự án Khu sinh thái văn hóa hồ Vĩnh Lộc, huyện Bình Chánh, TP HCM. Theo đó, dự án này có nhiều vi phạm, thiếu sót. Đặc biệt là việc các bên ký kết hợp tác thành lập chủ đầu tư dự án khi chưa có chỉ đạo của UBND TP.

Ký hợp tác đầu tư khi chưa có chỉ đạo

Do dự án có quy mô diện tích lớn trong khi điều kiện nguồn lực từ ngân sách còn hạn chế, không thể bố trí toàn bộ vốn để đầu tư, nên việc UBND TP HCM chấp thuận về chủ trương cho Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) hợp tác để thành lập pháp nhân dự án, mời gọi đầu tư, huy động các nguồn lực bên ngoài ngân sách là phù hợp và cần thiết.

Tuy nhiên, trình tự, thủ tục pháp lý và quá trình thay đổi pháp nhân mới, việc điều chỉnh chủ trương liên quan tỷ lệ góp vốn bị kéo dài vì có sự chỉ đạo chưa thống nhất về điều chỉnh tỷ lệ vốn Nhà nước chi phối từ phía TP, các ý kiến khác nhau về tỷ lệ góp vốn giữa các bên có liên quan.

Do quyết định duyệt quy hoạch dự án từ năm 1997, đến năm 2017 có nhiều thay đổi giữa ranh quy hoạch được duyệt và ranh cấp đất của Thủ tướng Chính phủ, kênh giới, lộ giới theo quy định hiện hành có nhiều thay đổi cần thiết phải điều chỉnh lại quy hoạch tổng thể và quy hoạch chi tiết sử dụng đất cho phù hợp.

Sagri chưa hoàn tất các thủ tục lập, trình duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, chưa lập dự án đầu tư trình duyệt theo quy định để được giao đất chính thức làm chủ đầu tư.

Đồng thời Công ty Vĩnh Lộc chưa có quyết định công nhận chủ đầu tư, do đó không nộp hồ sơ sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai và các pháp luật liên quan tại Sở Tài nguyên và Môi trường. Đến nay, dự án vẫn chưa được lập quy hoạch chi tiết, tiến độ triển khai thực hiện quy hoạch 1/2000 chậm, chưa chọn đơn vị tư vấn..

Theo cơ quan thanh tra, việc Sagri ký hợp đồng hợp tác số 12/HĐLD-TCT ngày 12/10/2007 với Công ty Cổ phần Quốc tế C&T (Công ty thành viên của C.T Group) trước khi có chỉ đạo của UBND TP HCM là không đúng trình tự, thủ tục và không đảm bảo tỷ lệ góp vốn của Nhà nước chiếm cổ phần chi phối, dẫn đến việc hợp đồng này không thể triển khai thực hiện. Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn phải hoàn trả tiền tạm ứng giá trị lợi thế thương mại và 289,5 triệu đồng tiền lãi.

Liên quan tới vấn đề giá trị lợi thế thương mại, việc hợp tác giữa Sagri và Công ty này trên cơ sở góp vốn bằng tiền (không phải góp vốn bằng quyền sử dụng đất) và phần diện tích 221/277 ha chưa được cấp giấy chứng nhận, nên việc xác định giá trị lợi thế thương mại là không có cơ sở.

Mặt khác, Công ty Vĩnh Lộc chưa thực hiện góp vốn trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày thành lập theo quy định, các giấy xác nhận góp vốn vào ngày 5, 6, 7 tháng 8/2009 là chưa đúng.

Trách nhiệm về các thiếu sót nêu trên thuộc lãnh đạo Sagri và các phòng, ban phụ trách vụ việc qua các thời kỳ.

Từ khi UBND TP chỉ đạo Sagri và các đơn vị liên quan thực hiện thủ tục pháp lý để hình thành pháp nhân mới với tỷ lệ góp vốn theo đề nghị của Văn phòng Thành uỷ, Sagri đã có nhiều văn bản mời Công ty CP Du lịch văn hoá Suối Tiên (Công ty Suối Tiên) tham gia.

Tuy nhiên, sau khi khảo sát dự án, do thấy còn nhiều vấn đề cần giải quyết, Công ty Suối Tiên và ông Đinh Văn Vui đã rút khỏi dự án, khẳng định không tham gia dự án mà không có văn bản hồi đáp, đến nay dự án bị bỏ ngỏ về việc thành lập pháp nhân mới…

Về kiến nghị của Công ty Vĩnh Lộc được tiếp tục thực hiện dự án: Công ty Vĩnh Lộc là đơn vị được thành lập bởi Sagri và đối tác để thực hiện dự án Khu sinh thái văn hóa hồ Vĩnh Lộc, nhưng đến nay Sagri chưa hoàn tất các thủ tục để Công ty Vĩnh Lộc là chủ đầu tư thực hiện dự án.

Khi được giao làm chủ đầu tư dự án, Thanh tra TP nhận thấy Sagri không đủ tiềm lực để thực hiện dự án. Qua làm việc Thanh tra TP, Sagri cũng xác định không tiếp tục thực hiện dự án. Do đó, việc Công ty Vĩnh Lộc kiến nghị được tiếp tục thực hiện dự án là không có cơ sở xem xét…

Dự án Khu Sinh thái Văn hóa hồ Vĩnh Lộc (TP HCM) kéo dài hơn 23 năm.

Đề nghị xử lý nhiều tổ chức, cá nhân liên quan

Từ những kết luận nêu trên, Thanh tra TP kiến nghị và được chủ tịch UND TP kết luận chỉ đạo như sau: Giao Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND TP xem xét điều chỉnh hoặc thu hồi, hủy bỏ quyết định số 353 của UBND TP vì chưa đầy đủ pháp lý về trình tự, thủ tục, trường hợp phải thu hồi thì đồng thời tham mưu UBND TP thu hồi đất của Công ty Đầu tư Xây dựng Bình Chánh.

Tổ chức kiểm điểm xử lý trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có thiếu sót trong việc tham mưu ban hành quyết định số 353 chưa đầy đủ pháp lý về trình tự, thủ tục như đã nêu tại phần Kết luận thanh tra.

Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư sau khi có kết quả phê duyệt quy hoạch tỷ lệ 1/2000 Khu Sinh thái Văn hóa hồ Vĩnh Lộc, Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với UBND huyện Bình Chánh và các đơn vị liên quan xây dựng tiêu chí, kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư, triển khai xã hội hóa việc thực hiện dự án trình UBND TP. Tham mưu UBND TP lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án theo hướng xã hội hóa.

Giao UBND huyện Bình Chánh: Khẩn trương lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 của Khu Sinh thái Văn hóa hồ Vĩnh Lộc, xem xét việc điều chỉnh cho phù hợp giữa ranh quy hoạch được duyệt và ranh cấp đất của Thủ tướng Chính phủ, kênh giới, lộ giới, yếu tố liền ranh, liền thửa theo qui định hiện hành. Kiểm tra việc quản lý đất đai, xây dựng, xử lý vi phạm phần đất thuộc dự án tại 3 xã Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc B và Phạm Văn Hai…

Ngoài ra, TP giao Sagri thực hiện thoái vốn tại Công ty Vĩnh Lộc theo quy định. Các phát sinh tranh chấp (nếu có)  sẽ do tòa án giải quyết theo quy định. Đồng thời, Sagri tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tập thể, cá nhân của mình có các thiếu sót như đã nêu.