Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa công bố kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, quản lý và khai thác tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Kiên Giang giai đoạn 2011-2017.
Cấp đất rừng cho dân
Kết luận của TTCP nêu rõ việc buông lỏng quản lý đất rừng của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang, Ban Quản lý rừng phòng hộ Phú Quốc và Vườn Quốc gia Phú Quốc dẫn tới tình trạng các hộ dân lấn chiếm đất rừng diễn ra trong một thời gian dài nhưng chậm ngăn chặn, xử lý.
"Một số hộ dân được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) chồng lấn với diện tích đã cấp GCNQSDĐ cho Vườn Quốc gia Phú Quốc" - kết luận thanh tra nêu rõ.
Từ tháng 1-2016 đến ngày 31-12-2017, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang phê duyệt không đúng thẩm quyền đơn giá đất cụ thể để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với 16 dự án, là vi phạm quy định của Luật Đất đai. Sở Tài chính tỉnh Kiên Giang xác định sai giá đất cụ thể để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất đối với Công ty CP Sài Gòn Sovico Phú Quốc, chủ đầu tư khu du lịch sinh thái đảo Phú Quốc, phải truy thu về ngân sách hơn 17 tỉ đồng.
Đoàn thanh tra còn phát hiện UBND tỉnh Kiên Giang xác nhận ưu đãi cho Công ty TNHH Ngôi Sao, chủ đầu tư khu du lịch sinh thái Ngôi Sao, không đúng quy định pháp luật, phải truy thu cho ngân sách hơn 62 tỉ đồng. UBND tỉnh còn cho phép gia hạn nộp tiền sử dụng đất đối với Công ty CP Đầu tư phát triển du lịch Phú Quốc chưa phù hợp với quy định, cần phải truy thu về cho ngân sách gần 19 tỉ đồng; chỉ đạo không phạt chậm nộp đối với Công ty CP Sài Gòn Sovico Phú Quốc trái thẩm quyền, cần phải truy thu về cho ngân sách hơn 46 tỉ đồng.
Bên cạnh đó, Cục Thuế tỉnh Kiên Giang giảm 50% tiền sử dụng đất đối với một số chủ đầu tư chưa đúng quy định, phải thu hồi số tiền hơn 255 tỉ đồng. Cơ quan này cũng miễn tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản đối với 10 dự án đầu tư khi chưa đủ điều kiện, cần phải thu hồi về ngân sách số tiền hơn 53 tỉ đồng.
 |
| Huyện đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang vào thời điểm sốt đất năm 2017. Ảnh: CÔNG TUẤN |
Tách thửa, phân lô để chuyển nhượng
Đó là một trong những vi phạm nổi cộm mà TTCP đã chỉ ra trong kết luận. Cụ thể, từ năm 2016 đến tháng 6-2018, UBND huyện Phú Quốc và UBND các xã, thị trấn trực thuộc đã buông lỏng quản lý về đất đai, trật tự xây dựng đô thị, dẫn tới nhiều tổ chức, cá nhân xây dựng hạ tầng trái phép trên đất nông nghiệp nhằm phân lô, tách thửa đất nông nghiệp với diện tích nhỏ để chuyển nhượng.
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang cho phép tách 17.808 thửa đất nông nghiệp ở huyện Phú Quốc với diện tích nhỏ (dưới 500 m2) không vì mục đích sản xuất nông nghiệp. Việc này dẫn tới tình trạng chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp diễn ra phức tạp. Tình trạng phân lô, tách thửa còn gây khó cho quá trình đền bù thu hồi đất, giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án đầu tư đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
TTCP kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc có biện pháp xử lý kiên quyết đối với các công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, xử lý nghiêm hành vi sử dụng đất nông nghiệp trái mục đích.
Quá trình thanh tra còn phát hiện nhiều dự án được giao đất, cho thuê đất nhưng chậm triển khai, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất, đặc biệt là các dự án ở huyện đảo Phú Quốc. TTCP kiến nghị rà soát, cương quyết thu hồi dự án gắn với thu hồi quyền sử dụng đất đối với 43 dự án chậm triển khai, vi phạm pháp luật về đầu tư và đất đai do lỗi chủ quan của chủ đầu tư.
Kết luận của TTCP khẳng định Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang thời kỳ 2011-2017 chịu trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, điều hành chung; thủ trưởng các sở, ngành và chủ tịch UBND các huyện, TP trực thuộc chịu trách nhiệm chính đối với vi phạm, thiếu sót tại kết luận thanh tra. Do đó, Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang liên quan kiểm điểm trách nhiệm khi để xảy ra những thiếu sót, vi phạm. Đồng thời, tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân mắc sai phạm.